Adwokat Beata Szarszewska

Pytania i odpowiedzi

Adwokat Beata Szarszewska odpowiada

Zdarzają się sytuacje, gdy Klient nie jest w stanie stawić się osobiście w sądzie, aby złożyć zeznania, czy też zainicjować postępowanie.

W takim wypadku istnieje możliwość udzielenia mi pełnomocnictwa do prowadzenia postępowania, zaś w przypadku konieczności dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z zeznań strony przebywającej za granicą - dowód taki przeprowadza się w ramach pomocy prawnej np. przez Konsulat RP najbliższy miejsca zamieszkania klienta.

Zgodnie z Kodeksem Etyki Adwokackiej, wynagrodzenie jest ustalane bezpośrednio z Klientem. Wynagrodzenie różni się w zależności od stopnia skomplikowania sprawy, wartości przedmiotu sporu i nakładu pracy adwokata. Dlatego też honorarium za prowadzenie sprawy jest ustalane indywidualnie z każdym klientem przed zawarciem umowy o świadczenie usług prawnych. Istnieje możliwość ustalenia wynagrodzenia kwotowego (określona z góry kwota wynagrodzenia za wykonanie usługi prawnej), godzinowego lub ryczałtowego (stała miesięczna kwota wynagrodzenia obejmująca limit godzin pracy).

To fundament zawodu adwokata. Adwokat musi zachować w tajemnicy wszystko to, czego dowiedział się od klienta w związku z udzieloną pomocą prawną. Obowiązek zachowania tajemnicy jest nieograniczony w czasie.

Jeżeli kupiony towar ma wadę, konsument może złożyć reklamację, w której określi swoje żądania dotyczące doprowadzenia towaru do stanu zgodności z umową (przez naprawę lub wymianę) lub zwrotu całości bądź części wpłaconych środków (przez obniżenie ceny czy odstąpienie od umowy). Reklamację można złożyć w dowolnej formie. Najbezpieczniejsza będzie jednak forma pisemna. W jej treści należy opisać zauważoną wadę i określić swoje żądania (np. naprawa, wymiana). Konsument musi złożyć sprzedawcy żądanie w ciągu roku od dnia zauważenia wady – niemniej najlepiej ją zgłosić zaraz po zauważeniu.

Należy złożyć pozew w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania osoby, która dochodzi alimentów. Pozew jest zwolniony od opłaty. W pozwie oprócz określenia stron (powód i pozwany), a także sądu, do którego jest kierowany konieczne jest określenie kwoty żądanych miesięcznie alimentów oraz wartości przedmiotu sporu, którą stanowi 12-krotność żądanych miesięcznie alimentów. Pozew musi zawierać również uzasadnienie, w którym należy opisać sytuację majątkową osoby, która dochodzi alimentów (ewentualne dochody i koszty utrzymania) oraz dołączyć dokumenty potwierdzające wskazane okoliczności.

Pozew o rozwód musi mieć formę pisemną i zawierać m.in. dane stron (imiona nazwiska i adresy zamieszkania, PESEL osoby składającej pozew), wskazanie żądania – rozwiązanie małżeństwa bez orzekania o winie czy z winy którejś ze stron bądź obu, uzasadnienie (dlaczego małżeństwo się rozpadło), w przypadku posiadania niepełnoletnich dzieci – komu ma przysługiwać władza rodzicielska, oraz żądane alimenty na dziecko. Pozew rozwodowy powinien być dostarczony do sądu w dwóch egzemplarzach. Do pozwu należy dołączyć aktualny skrócony odpis aktu małżeństwa, skrócone odpisy aktów urodzeń dzieci (jeśli są niepełnoletnie), a także potwierdzenie wniesienia opłaty sądowej. Pozew rozwodowy składa się w sądzie okręgowym właściwym dla ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków, pod warunkiem, że jeden z nich tam nadal mieszka. Pozew podlega opłacie w kwocie 600 zł.

Do orzeczenia separacji wystarczy stwierdzenie, że nastąpił zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, natomiast nie musi on natomiast być trwały. Rozkład pożycia małżeńskiego jest zupełny gdy między małżonkami brak jest więzi emocjonalnej, fizycznej i gospodarczej (np. jeden z małżonków niedawno się wyprowadził). Do orzeczenia separacji nie jest potrzebna zgoda drugiego małżonka. Pozew o separację podlega opłacie w wysokości 600 zł. Właściwym do jego złożenia jest sąd okręgowy właściwy dla ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków, pod warunkiem, że obecnie jeden z nich tam nadal mieszka.

W wyjątkowych sytuacjach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa. Ważne powody umożliwiające wydanie przez Sąd orzeczenia o ustanowieniu rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami to m.in.: separacja faktyczna uniemożliwiająca wspólne gospodarowanie majątkiem, trwonienie przez jednego małżonka majątku wspólnego, niegospodarność małżonka, uzależnienie od alkoholu, narkotyków, hazard, zaciąganie zobowiązań bez zgody lub wiedzy drugiego małżonka, niszczenie majątku wspólnego, utrudnianie korzystania z tego majątku drugiemu małżonkowi, opuszczenie rodziny i niewykazywanie zainteresowania losem drugiego małżonka i pozostawionym majątkiem.

Małżonkowie mogą podzielić majątek wspólny polubownie albo złożyć wniosek o podział do sądu rejonowego lub do sądu, który będzie orzekał o rozwodzie. Warto pamiętać, że z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, aby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym przyczynili się do powstania tego majątku. Sąd dokonujący podziału może podzielić majątek na dwie równe części, ale może także dokonać podziału majątku na części nierówne. Może też ustalić jakie wydatki i nakłady zostały poczynione z majątku wspólnego na majątek osobisty i jakie z niego wyszły, podlegają one bowiem zwrotowi. Zasada równych udziałów w majątku wspólnym obowiązuje bez względu na to, który z małżonków jest winny rozwodu.

W przypadku braku możliwości polubownego ustalenia kontaktów rodzica z dzieckiem, można skierować wniosek o ich uregulowanie do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka. Wniosek ten podlega opłacie w kwocie 100 zł. Wniosek taki powinien zawierać konkretne żądanie dotyczące tego kiedy, w jaki sposób i jak często miałyby odbywać się kontakty, w jakiej formie – spotkanie w miejscu zamieszkania dziecka, rodzica, który ich dochodzi, czy w miejscu neutralnym. Można w nim składać wszelkie dopuszczalne dowody, jak np. przesłuchanie stron, świadków. W toku postępowania sądowego możliwe jest również zawarcie ugody.

Jeśli strony są w konflikcie i nie mogą się porozumieć, a dziadkom zależy na prawie do kontaktów z wnukami, muszą oni skierować wniosek do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania wnuków. Wniosek taki powinien zawierać konkretne żądanie dotyczące tego, kiedy, w jaki sposób i jak często miałyby odbywać się kontakty, w jakiej formie – spotkanie w miejscu zamieszkania dziecka, dziadków, w miejscu neutralnym, w obecności rodziców czy też nie, albo też z osobą neutralną jak kurator sądowy. Wniosek taki podlega opłacie w wysokości 100 zł. Można w nim składać wszelkie dopuszczalne dowody, jak np. przesłuchanie stron, świadków. W toku postępowania sądowego możliwe jest również zawarcie ugody.

W tym celu należy wypełnić gotowy formularz, którego wzór został opublikowany w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 marca 2020r., w tym m.in. rubryki dotyczące: wykazu majątku z szacunkową jego wartością, informację na temat posiadanych środków pieniężnych w gotówce oraz tych zgromadzonych na kontach bankowych i lokatach, listę wierzycieli wraz z informacjami na temat posiadanych wobec nich długów, a także dowody potwierdzające istnienie długów i niewypłacalność np. wypowiedzenia umów kredytów, zaświadczenie o zarobkach, dokumenty potwierdzające brak dochodów. Wniosek składa się do wydziału upadłościowego w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania dłużnika. Wniosek podlega opłacie w kwocie 30 zł.

Po ogłoszeniu upadłości syndyk ma obowiązek skontaktować się z dłużnikiem. W treści wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnik ma możliwość wskazania swojego adresu e-mail oraz numeru telefonu, co ułatwi syndykowi nawiązanie z nim kontaktu. Spotkanie z syndykiem może odbyć się w jego kancelarii lub w miejscu zamieszkania upadłego. Bazując na złożonym wcześniej wniosku syndyk będzie ustalał majątek upadłego. Najprawdopodobniej dokona oględzin w jego miejscu zamieszkania i dokona spisu całego majątku. Po odebraniu stosownych oświadczeń i spisaniu bądź zajęciu majątku syndyk podejmuje kolejne czynności już bez udziału dłużnika.

W sprawach wszczętych od dnia 24 marca 2020r. zgłoszenia wierzytelności dokonuje się syndykowi, a nie jak dotychczas sędziemu-komisarzowi. Nowym elementem jest powinność podania numeru rachunku bankowego wierzyciela (o ile taki posiada). Zgłaszający powinien uwzględnić we wniosku dane identyfikujące wierzyciela (imię i nazwisko/nazwa albo firma i odpowiednio miejsce zamieszkania albo siedziba), wierzytelność i jej kategorię, a także dowody stwierdzające istnienie wierzytelności. Zgłoszenia wierzytelności dokonuje się na piśmie w dwóch egzemplarzach.

Restrukturyzacja możliwa jest w następujących sytuacjach: kiedy przedsiębiorca utracił lub przewiduje, że utraci płynność finansową, spowodowaną chociażby utratą najważniejszego kontrahenta, niespodziewanymi zmianami gospodarczymi lub prawnymi, a nawet zdarzeniami losowymi mającymi negatywny wpływ na koniunkturę przedsiębiorstwa.

Korzyści z postępowania restrukturyzacyjnego, które dotyczą zadłużonego przedsiębiorcy to m.in.: umożliwienie dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa, wznowienie przyjaznych relacji biznesowych umożliwiających zawieranie nowych umów, odzyskanie zaufania wierzyciela, spłacając jego należności, rozłożenie płatności na realne do spłaty raty, w tym np. umorzenie części należności, z tytułu odsetek lub kosztów dochodzenia należności, czy zmniejszenie globalnego zadłużenia przedsiębiorcy.

W tym celu konieczne jest wypełnienie druku CEIDG-1. Można to zrobić w urzędzie gminy lub przez internet. Ta druga opcja również w większości przypadków będzie się wiązała z koniecznością wizyty w urzędzie gminy, ponieważ wniosek trzeba podpisać. Istnieje także możliwość zdalnego podpisania wniosku, w przypadku posiadania jednej z dwóch opcji poświadczenia tożsamości: podpisu elektronicznego bądź profilu zaufanego. Najłatwiej jest wypełnić wniosek CEIDG-1 przez stronę internetową, a następnie w ciągu 7 dni udać się do urzędu gminy. Na miejscu urzędnik wydrukuje wniosek i przedłoży do podpisania.

Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zasadniczo musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Umowa spółki lub akt założycielski powinny zawierać co najmniej: firmę (nazwę) i siedzibę spółki, przedmiot działalności spółki, wysokość kapitału zakładowego, informację, czy wspólnik może posiadać więcej niż jeden udział, liczbę i wartość nominalną udziałów należących do każdego wspólnika oraz czas trwania spółki, jeśli jest oznaczony. Są to minimalne wymagania, żeby spółka mogła zacząć funkcjonować. Jeżeli w umowie nie zawrze się innych uregulowań, to zastosowanie znajdzie w tym zakresie kodeks spółek handlowych. Możliwe jest też obecnie zawarcie umowy spółki z o.o. bez obecności notariusza – dotyczy to wyłącznie spółek zawieranych przy wykorzystaniu wzorca umowy, udostępnianego w systemie teleinformatycznym (tzw. S24). Jest to jedyny wyjątek od konieczności zawarcia umowy spółki z o.o. w formie aktu notarialnego.

W inną spółkę prawa handlowego można przekształcić spółkę jawną, spółkę komandytową, spółkę komandytowo- akcyjną, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i spółkę akcyjną. Przekształcenie spółki należy rozpocząć od sporządzenia planu przekształcenia spółki oraz opinii biegłego rewidenta. Plan przekształcenia jest przygotowywany przez zarząd spółki przekształcanej albo wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształcanej. Co do zasady jest on sporządzany w formie pisemnej pod rygorem nieważności, natomiast w spółce jednoosobowej w formie aktu notarialnego. Przekształcenie spółki wymaga uchwały powziętej, w przypadku przekształcenia spółki osobowej- przez wspólników, a w przypadku spółki kapitałowej- przez zgromadzenie wspólników lub walne zgromadzenie. Uchwała taka powinna zostać umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza.

Po otwarciu obrad zgromadzenia i wyborze przewodniczącego powinien on sprawdzić listę obecności i przedstawić ją obecnym uczestnikom do podpisu. Następnie przewodniczący powinien stwierdzić, czy zgromadzenie zostało prawidłowo zwołane i czy jest zdolne do podejmowania uchwał. Obrady każdego zgromadzenia wspólników muszą być protokołowane. Protokół zgromadzenia musi zawierać co najmniej następujące elementy: stwierdzenie prawidłowości zwołania zgromadzenia i jego zdolności do podejmowania uchwał, wymienienie powziętych uchwał, liczba głosów oddanych za każdą uchwałą i zgłoszone sprzeciwy. Do protokołu należy dołączyć listę obecności z podpisami uczestników zgromadzenia oraz przewodniczącego. Po odczytaniu treści zaproponowanej uchwały lub jej ustaleniu przez zgromadzenie wspólników oraz ewentualnym przedstawieniu jej uzasadnienia i dyskusji, przewodniczący zgromadzenia powinien zarządzić głosowanie nad daną uchwałą. Głosowanie na zgromadzeniach wspólników jest co do zasady jawne. Uchwały przyjmowane są co do zasady bezwzględną większością głosów, co znaczy, że za ich przyjęciem musiała zostać oddana więcej niż połowa głosów oddanych.

W spółce z o.o. co do zasady członkowie zarządu powoływani i odwoływani są uchwałą wspólników. Oznacza to, że co do zasady o składzie zarządu decydować będzie zgromadzenie wspólników bezwzględną większością głosów. Wszelkie modyfikacje zasad powoływania członków zarządu powinny znaleźć się w treści umowy spółki.

Umowa spółki powinna być zawarta w formie pisemnej, ale tylko dla celów dowodowych. Oznacza to, że brak formy pisemnej nie pociąga za sobą nieważności umowy. W treści umowy spółki cywilnej musi znaleźć się określenie celu gospodarczego, do którego wspólnicy będą dążyć oraz sposób działania każdego wspólnika, służący osiągnięciu wyznaczonego celu. W przypadku, gdy wspólnicy decydują się na wniesienie wkładów (np. rzeczy czy innych praw majątkowych), w umowie należy ściśle oznaczyć, kto wniósł jaki wkład i o jakiej wartości. Jeśli natomiast wspólnicy będą świadczyć usługi, umowa powinna też określać rodzaj tych usług i osobę wykonującego je wspólnika. Nieokreślenie w umowie wartości poszczególnych wkładów, powoduje, że domniemywa się, że mają one równą wartość.

W pierwszej kolejności należy skierować wezwanie do zapłaty. Gdy okaże się to bezskuteczne konieczne będzie skierowanie pozwu o zapłatę na drogę postępowania sądowego. Co do zasady właściwym będzie sąd rejonowy właściwy dla miejsca zamieszkania lub miejsca prowadzenia działalności gospodarczej przez dłużnika. W pozwie należy podać dane obu stron postępowania (powoda i pozwanego), określić wartość sporu i odsetki, zamieścić uzasadnienie (wszystkie fakty, z których wynika, że żądanie pozwu jest zasadne – np. podpisaną umowę) i wnioski dowodowe. Należy także przedstawić informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnić przyczyny ich niepodjęcia. Do pozwu należy dołączyć wszystkie potrzebne dokumenty, m.in. te potwierdzające istnienie zadłużenia (np. potwierdzenia nadania wezwania do zapłaty). Pozew z załącznikami należy złożyć w sądzie w dwóch egzemplarzach.

Odsetki za opóźnienie naliczane są już od pierwszego dnia następującego po dniu, w którym miała nastąpić zapłata świadczenia (czyli już pierwszego dnia opóźnienia w spłacie tego świadczenia). Ich wysokość to 5,6% w skali roku. Maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie w skali roku nie może przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie. Wyróżniamy także odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych (co do zasady w transakcjach między przedsiębiorcami), które należą się za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty tego świadczenia. Ich wysokość to 10,1% w skali roku.

Wierzycielowi przysługuje, na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych rekompensata od dłużnika w wysokości:
- 40 euro - jeśli wartość świadczenia pieniężnego nie przekracza 5000 złotych,
- 70 euro - jeśli wartość świadczenia pieniężnego przewyższa 5000 złotych, ale jest niższa niż 50 000 złotych,
- 100 euro - jeśli wartość świadczenia pieniężnego wynosi równo 50 000 złotych lub jest wyższa niż 50 000 zł. Równowartość kwoty rekompensaty w złotówkach ustala się, biorąc pod uwagę średni kurs EURO ogłoszony przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego ten, w którym nastąpił termin zapłaty należności.

W umowie zawartej między stronami można przewidzieć okoliczności obciążenia i wysokość kary umownej, która będzie stanowić rodzaj zryczałtowanego odszkodowania za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. Kara umowna może być zastrzeżona wyłącznie na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego (np. wykonania remontu). W przypadku zaistnienia okoliczności określonych w umowie można nałożyć karę umowną na drugą stronę, niewywiązującą się ze swoich zobowiązań, w wysokości określonej w umowie.

Apelacja przysługuje co do całości lub części wyroku, w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia z uzasadnieniem. Apelację wnosimy do sądu, który wydał wyrok w I instancji – on przekaże akta sprawy razem z odwołaniem do sądu II instancji. Apelacja od wyroku sądu musi mieć formę pisemną i zawierać takie elementy, jak: określenie sądu, do którego jest skierowana, oznaczenie sprawy, której dotyczy, imię i nazwisko osoby wnoszącej apelację, określenie żądania (np. zmiana wyroku, uchylenie wyroku, uniewinnienie itd.), uzasadnienie oraz datę i podpis wnoszącego apelację. Należy pamiętać, że apelację od wyroku sądu okręgowego musi sporządzić i podpisać adwokat lub radca prawny.

Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności możliwy jest jedynie wówczas, gdy wykonywanie kary nie zostało jeszcze rozpoczęte. Wniosek składa się do sądu, który wydał wyrok skazujący na karę pozbawienia wolności. Wniosek podlega opłacie w kwocie 80 zł. Sąd może, ale nie musi odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności jeżeli np. natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego i jego rodziny zbyt ciężkie skutki (przykładowo: skazany jest jedynym żywicielem rodziny).

Możliwość ubiegania się o uznanie środka karnego za wykonany pojawia się po upływie połowy okresu na jaki został orzeczony, ale nie wcześniej niż po upływie roku jego stosowania. Konieczne jest dodatkowo by skazany w tym czasie przestrzegał porządku prawnego. Są to dwie przesłanki do uznania środka karnego za wykonany, choć niewątpliwie sąd weźmie również pod uwagę inne okoliczności, do których na pewno można zaliczyć np. pogodzenie się z osobą pokrzywdzoną. W tej sytuacji konieczne jest złożenie wniosku do sądu, który wydał wyrok w I instancji.

Zatarcie skazania następuje w razie skazania:
- na karę pozbawienia wolności lub karę 25 lat pozbawienia wolności - z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. Na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat,
- na karę dożywotniego pozbawienia wolności - z upływem 10 lat od uznania jej za wykonaną, od darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
- na karę ograniczenia wolności - z upływem 3 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
- na grzywnę - z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. Natomiast w razie odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia.

Wniosek, na określonym urzędowo formularzu, można złożyć: w dowolnym punkcie informacyjnym Krajowego Rejestru Sądowego, które działają przy niektórych sądach lub w Biurze Informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego w Warszawie. Opłata od wniosku wynosi 30 zł. Zaświadczenie o niekaralności jest wydawane “od ręki” po złożeniu wniosku. Należy mieć ze sobą dokument potwierdzający tożsamość.

Osoba skazana na karę pozbawienia wolności może zwrócić się do sądu okręgowego, właściwego dla miejsca wykonywania kary, o warunkowe zwolnienie z odbycia reszty kary tylko wówczas, gdy jego postawa, właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, okoliczności jego popełnienia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa i w czasie odbywania kary uzasadniają przekonanie, iż po zwolnieniu będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa. Opłata od wniosku wynosi 45 zł. Skazany może być warunkowo zwolniony po odbyciu przez niego co najmniej połowy kary. Skazany w warunkach recydywy, powrotu do przestępstwa lub udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, musi odbyć trzy czwarte kary, a warunkowe zwolnienie nie może nastąpić wcześniej niż po roku jej odbywania. Jeżeli został skazany na karę 25 lat pozbawienia wolności, może zostać warunkowo zwolniony po odbyciu 15 lat kary, natomiast przy karze dożywotniego pozbawienia wolności dopiero po odbyciu 25 lat kary.

Aby możliwe było zasądzenie nawiązki, konieczne jest skazanie sprawcy za przestępstwo oraz istnienie szkody w momencie orzekania. Ustalając wysokość nawiązki, sąd bierze pod uwagę takie czynniki jak: sposób zachowania sprawcy, rodzaj i rozmiar skutków przestępstwa, motywacja sprawcy oraz jego sposób życia przed i po popełnieniu przestępstwa. Nawiązkę orzeka się na rzecz pokrzywdzonego, a w razie jego śmierci – na rzecz osoby najbliższej, której sytuacja życiowa wskutek śmierci pokrzywdzonego uległa znacznemu pogorszeniu. Jeżeli wskutek śmierci pokrzywdzonego nawiązka przysługuje więcej niż jednej osobie, nawiązki orzeka się na rzecz każdej z nich.

Na odwołanie przysługuje 7 dni od momentu uprawomocnienia się mandatu. Wniosek o uchylenie mandatu należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca jego wystawienia. Do wniosku należy dołączyć kopię mandatu. We wniosku powinny znaleźć się również dane osobowe odwołującego, takiej jak: imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL oraz przyczyny odwołania się od mandatu, wraz z ewentualnymi dowodami potwierdzającymi zasadność jego uchylenia.

Zasada ta oznacza, że każda oskarżona osoba jest niewinna, dopóki wina nie zostanie jej udowodniona i stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu. Z zasady domniemania niewinności wynika także, że w postępowaniu karnym to oskarżyciel musi przekonać sąd, że oskarżony jest winny popełnienia zarzucanego mu czynu, natomiast oskarżony nie musi udowadniać swojej niewinności.

Oprócz sytuacji zawarcia umowy na czas określony, także wtedy gdy okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony jest dłuższy niż 33 miesiące odpowiednio od dnia następującego po upływie okresu lub od dnia zawarcia czwartej umowy o pracę na czas określony, jest zatrudniony co do zasady na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Umowa o pracę rozwiązuje się:
- na mocy porozumienia stron;
- przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem),
- przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia);
- z upływem czasu, na który była zawarta.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zależy od rodzaju umowy oraz długości jej trwania:
- w przypadku umowy zawartej na okres próbny wynosi: 3 dni robocze - jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni, 1 tydzień - jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie lub 2 tygodnie - jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące,
- w przypadku umowy zawartej na czas nieokreślony i określony, okres ten jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi: 2 tygodnie - jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, 1 miesiąc - jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy lub 3 miesiące - jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata. Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca.

Oświadczenie o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie. W jego treści musi być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy. W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.

Pracownik może wnieść odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę lub oświadczenia o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia, w terminie 21 dni od dnia jego otrzymania, do sądu pracy (sądu rejonowego właściwego dla miejsca prowadzenia działalności przez pracodawcę, bądź przed sąd, w którego okręgu praca była wykonywana, bądź też przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy). W uzasadnieniu powinien wskazać przyczyny, dla których nie zgadza się z decyzją pracodawcy i dowody, potwierdzające jego stanowisko. Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia lub za wypowiedzeniem, z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie.

Wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się nie później niż do 10- dnia kolejnego miesiąca. Jeżeli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym. Wypłaty wynagrodzenia dokonuje się w formie pieniężnej na wskazany przez pracownika rachunek bankowy, chyba że pracownik złożył w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych.

Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:
- 100% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających: w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto,
- 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony powyżej.

Wymiar urlopu wynosi:
- 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
- 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy. Ponadto wlicza się także okres nauki.

Zasiłek może uzyskać osoba zarejestrowana jako osoba bezrobotna, dla której urząd pracy nie ma propozycji odpowiedniej pracy, stażu, szkolenia czy innych form aktywizacji. Prawo do zasiłku będzie przysługiwać, jeżeli taka osoba w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania łącznie przez okres co najmniej 365 dni była zatrudniona i osiągała wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego (co do zasady) odprowadzane są składki na Fundusz Pracy.

Jest to świadczenie przysługujące osobie bezrobotnej zarejestrowanej w powiatowym urzędzie pracy i mającej prawo do zasiłku, która podjęła samodzielnie lub w wyniku skierowania przez urząd zatrudnienie lub inną pracę zarobkową. Osoby, które podjęły zatrudnienie samodzielnie, będą otrzymywały dodatek przez połowę okresu, w jakim przysługiwałby im jeszcze zasiłek (w wysokości do 50% zasiłku dla bezrobotnych). W przypadku osób skierowanych do pracy przez urząd, będą otrzymywać dodatek przez cały okres, w jakim przysługiwałby im jeszcze zasiłek (wysokość dodatku to różnica między minimalnym wynagrodzeniem za pracę a wynagrodzeniem otrzymywanym, jednak nie większa niż 50% zasiłku dla bezrobotnych).

Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu niezdolności do pracy, w tym renta szkoleniowa, renta rodzinna, dodatek pielęgnacyjny, dodatek do renty rodzinnej – dla sieroty zupełnej, pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne. Świadczenia te nie przysługują pracownikowi jeżeli: umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa pracownik naruszył przepisy o ochronie życia i zdrowia i udowodniono, że to była jedyna przyczyna wypadku lub przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku, ponieważ był nietrzeźwy, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych.

Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie - od dnia jej ogłoszenia stronie. Przepisy szczególne mogą jednak przewidywać inne terminy do wniesienia odwołania. Odwołanie od decyzji administracyjnej powinno także spełniać wymogi każdego innego pisma składanego w toku postępowania administracyjnego, tj. wskazanie osoby składającej odwołanie, jej adres i podpis, a także określenie decyzji której dotyczy, wskazanie przyczyn jej kwestionowania oraz żądanie strony (np. uchylenia czy zmiany decyzji).

Mediacja polega na prowadzeniu rozmów przez strony, które mają prowadzić do rozwiązania sporu i wypracowania wspólnego porozumienia akceptowanego przez obie strony. Tym rozmowom towarzyszy mediator, który zachowując bezstronność i neutralność dba o zachowanie szacunku przez strony. Mediacja daje możliwość szybszego, tańszego i skuteczniejszego rozwiązania sporu niż droga sądowa, jednak nie zawsze udaje się osiągnąć kompromis.

Mediacja zazwyczaj rozpoczyna się od posiedzenia wstępnego, w czasie którego mediator spotyka się z każdą ze stron indywidualnie, ustalając jej oczekiwania. Następnie prowadzone są posiedzenia mediacyjne przez mediatora w obecności obu stron. W zależności od stopnia skomplikowania sprawy oraz skłonności do wypracowania wspólnego rozwiązania przez strony czasami udaje się zakończyć sprawę na 1-2 spotkaniach, czasami konieczne jest przeprowadzenie kilku posiedzeń

Na pierwszym spotkaniu mediacyjnym obowiązkiem mediatora jest odebranie od stron dobrowolnej zgody na mediację. Strony mogą wycofać się na każdym etapie postępowania mediacyjnego. Mediator natomiast nie może wywierać żadnej presji, aby nakłonić strony do udziału w mediacji czy uzyskać zgodę na rozwiązanie, które nie będzie satysfakcjonujące dla obu stron.

Adwokat Beata Szarszewska

Kancelaria Adwokacka
Beata Szarszewska

Doświadczenie i
profesjonalizm

Indywidualne
podejście

Staranność i
zaangażowanie

Dyskrecja i
tajemnica

Prawo cywilne i rodzinne

Prawo upadłościowe i restrukturyzacyjne

Prawo handlowe

Prawo gospodarcze

Prawo karne

Sprawy pracownicze

Sprawy administracyjne

Mediacje